تحول رویکرد «رویه قضایی» بین المللی در فرایند شناسایی قواعد حقوق بین الملل عرفی

مراجع قضایی بین المللی – به خصوص دیوان بین المللی دادگستری – به عنوان معتبرترین نهادهای رسمی بررسی و تبیین قواعد حقوقی، عملکردشان همواره گنجینه ای ارزشمند در قلمرو شناسایی و احراز قواعد حقوق بین الملل عرفی بوده است. در این عرصه، به­ویژه چند دهه اخیر، متأثر از تحولات ناشی از رشد و توسعه مفاهیم انسانی و اصول بشردوستی در جامعه بین المللی، رویکرد رویه قضایی بین المللی نیز – در فرایند شناسایی قواعد عرفی مرتبط با حوزه ملاحظات انسانی - متحول گردیده است. رویکردی که مبتنی است بر احراز محوری و اولیه opinio juris ، برخلاف نگرش سنتی که تکیه بر کشف پیشینی و مقدم رویه بوده است.